Start-up trẻ Hà Nội: họ đang theo đuổi mô hình nào?

Hà Nội đã khẳng định vị thế như một trong những trung tâm startup hàng đầu Việt Nam. Không chỉ có các “ông lớn” công nghệ, mà làn sóng start-up trẻ đa dạng ngành, đa dạng ý tưởng đang lên mạnh mẽ, với nhiều mô hình kinh doanh khác nhau. Nhưng câu hỏi đặt ra: ở thời điểm 2025, start-up Hà Nội thực sự đang theo đuổi những mô hình nào? Đâu là xu hướng nổi bật, đâu là chiến lược để họ sống sót và phát triển trong thị trường cạnh tranh khốc liệt?

Dựa trên quan sát thị trường, các báo cáo ngành và các dấu hiệu rõ ràng gần đây, có thể nhóm lại những mô hình phổ biến mà nhiều start-up trẻ Hà Nội đang hướng tới mỗi mô hình phản ánh cách họ khai thác cơ hội, giải quyết nhu cầu thực tế, hoặc tận dụng lợi thế công nghệ.

1. SaaS / B2B – giải pháp phần mềm & tự động hóa cho doanh nghiệp

Một trong những làn sóng mạnh mẽ hiện nay là start-up cung cấp giải pháp SaaS hoặc phần mềm doanh nghiệp — từ quản lý nhân sự, CRM, logistics, tới automation, workflow, data analytics. Khi nhiều doanh nghiệp SMEs tại Hà Nội và các tỉnh tỉnh kêu gọi chuyển đổi số để tối ưu chi phí, tăng hiệu suất, nhu cầu tìm một “công cụ vận hành” dễ dùng, giá phù hợp trở nên rất cao.

Theo phân tích xu hướng đầu tư 2025, các quỹ đã chuyển bớt trọng tâm từ fintech sang các lĩnh vực như business automation & SaaS, khi họ nhận thấy nhu cầu thực tế cao hơn và mô hình SaaS dễ mở rộng hơn.

Start-up ở Hà Nội đang nhắm vào khoảng trống này cung cấp phần mềm quản lý, ERP nhỏ, workflow, dữ liệu doanh nghiệp — nhằm giúp SMEs, doanh nghiệp vừa và nhỏ tối ưu quy trình. Mô hình SaaS có lợi thế là chi phí triển khai thấp, dễ mở rộng theo khách hàng, và có thể đạt doanh thu định kỳ (subscription) giúp ổn định dòng tiền.

Đây là lựa chọn “thực dụng” — không xa hoa, không cần vốn quá lớn để scale — nhưng lại đáp ứng nhu cầu cấp thiết của lượng lớn doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh nhân lực đang khan hiếm và chi phí tăng cao.

2. Fintech & dịch vụ tài chính số

Một số start-up Hà Nội vẫn tiếp tục chọn fintech hoặc các dịch vụ liên quan tài chính làm lõi. Với sự phát triển nhanh của thanh toán số, nhu cầu tín dụng tiêu dùng, bảo hiểm, quản lý tài chính cá nhân, đầu tư… fintech vẫn là nền tảng để khai thác nhu cầu rộng lớn của thị trường.

Trong báo cáo gần đây, mặc dù nhiều quỹ đã “dịch chuyển” sang automation/SaaS, fintech vẫn giữ vị trí quan trọng, đặc biệt các start-up kết hợp fintech + công nghệ mới (như AI, data).

Tại Hà Nội, các start-up fintech có lợi thế bởi nguồn nhân lực công nghệ, người dùng sẵn sàng dùng dịch vụ số, và hệ sinh thái ngân hàng – tài chính phát triển. Những công ty như MoMo, VNPAY, … (mặc dù không phải “start-up siêu nhỏ” nữa) cho thấy con đường mở rộng dịch vụ tài chính số vẫn nhiều đất để khai phá từ ví điện tử, thanh toán, cho vay, bảo hiểm, đầu tư…

Với các start-up mới, việc tạo ra những “ngách” fintech ví dụ: tài chính cho SMEs, lending tiêu dùng nhỏ, quản lý tài chính cá nhân thông minh — vẫn là một mô hình được đánh giá cao nếu họ tìm được nhu cầu cụ thể và xây dựng uy tín.

3. HealthTech / EdTech / dịch vụ – công nghệ + nhu cầu thực

Một xu hướng khác rõ rệt: start-up Hà Nội dồn lực vào các lĩnh vực dịch vụ thiết thực nhưng áp dụng công nghệ như giáo dục, y tế, wellness, logistics dịch vụ… Với áp lực dân số, nhu cầu chăm sóc sức khỏe, nhu cầu học tập đặc biệt học thêm, học kỹ năng, học nghề, đổi nghề — các lĩnh vực như HealthTech, EdTech, dịch vụ số hoá có tiềm năng rất lớn.

Một báo cáo gần đây về thị trường startup Việt năm 2025 cho thấy HealthTech, dịch vụ số và SaaS doanh nghiệp là những ngành được nhắm tới nhiều.

Điều này cũng phù hợp với đặc thù Hà Nội: thị trường đông, dân trí cao, nhu cầu sử dụng dịch vụ tiện ích và sẵn sàng chi trả cao hơn mức bình quân. Start-up “mới chân ướt chân ráo” nếu biết xây dựng sản phẩm phù hợp — chẳng hạn lớp học online, telemedicine, dịch vụ quản lý health data, wellness, logistic hỗ trợ dịch vụ… có thể tìm được chỗ đứng.

Mô hình này thường đòi hỏi hiểu rõ người dùng, linh hoạt trong thiết kế sản phẩm, và đặc biệt là khả năng triển khai nhanh để đáp ứng biến động nhu cầu.

4. Xanh Bền vững & Green Tech / EV / Clean Economy

Thời gian gần đây, có sự dịch chuyển đáng chú ý: nhiều quỹ, nhà đầu tư bắt đầu nhìn tới lĩnh vực green-tech, sustainability, clean tech — do áp lực biến đổi khí hậu, nhu cầu đô thị xanh, quy định môi trường, và xu hướng tiêu dùng xanh.

Theo đó, một số start-up trẻ Hà Nội — hoặc start-up có “gốc Hà Nội” — đang nghiên cứu sản phẩm liên quan EV, clean energy, logistics xanh, nền tảng hỗ trợ chuỗi cung ứng bền vững, hoặc dịch vụ thân thiện môi trường. Mô hình này có thể chưa phổ biến như SaaS hay fintech, nhưng lại được đánh giá là có tầm nhìn dài hạn — đặc biệt nếu Việt Nam tiếp tục gia tăng hỗ trợ chính sách cho green-tech.

Việc tham gia sớm vào lĩnh vực “xanh” giúp start-up có điểm cộng về ESG, dễ tiếp cận vốn hỗ trợ xanh, và có cơ hội hợp tác với các doanh nghiệp lớn muốn chuyển đổi theo tiêu chí bền vững.

5. Niche-market / Vertical-focused đánh vào ngách, tránh “đấu trực diện”

Không ít start-up Hà Nội chọn cách không đấu với “ông lớn” ở thị trường rộng, mà nhắm vào các ngách, phân khúc thị trường nhỏ nhưng cần giải pháp chuyên biệt. Đây là chiến lược “đi chậm mà chắc” đảm bảo trụ vững, khai thác tốt nhu cầu ít được phục vụ, rồi dần mở rộng.

Ví dụ: các nền tảng SaaS quản lý ngành F&B nhỏ, logistics cho cửa hàng quy mô nhỏ – vừa, phần mềm quản lý phòng gym/các dịch vụ cá nhân, giải pháp HR dành cho startup & SME nhỏ, ứng dụng y tế/triage nhỏ, dịch vụ wellness – làm đẹp, chăm sóc sức khỏe tại gia, dịch vụ giáo dục nghề ngắn hạn, v.v.

Việc đánh vào niche giúp hạn chế cạnh tranh khốc liệt, dễ thiết kế UX phù hợp, và có cơ hội xây dựng cộng đồng người dùng trung thành. Với nguồn lực hạn chế, nhiều start-up xem đây là cách tối ưu để bước đầu tồn tại và phát triển.

6. Mô hình kết hợp: Tech + Offline / Hybrid – chấp nhận thực tế Việt Nam

Một thực tế tại Hà Nội là: dù công nghệ phát triển mạnh, nhiều người dùng vẫn có thói quen – hoặc nhu cầu – trải nghiệm trực tiếp. Vì vậy, nhiều start-up chọn mô hình hybrid: phần công nghệ + phần trải nghiệm offline hoặc bán hàng offline, nhằm khai thác “nền tảng mạnh + cảm giác thực”.

Ví dụ: start-up logistic + giao hàng nhanh; dịch vụ bảo trì/hậu cần sử dụng công nghệ để quản lý nhưng vẫn cần nhân lực thực tế; dịch vụ y tế/Wellness/fitness kết hợp app + offline gym/spa; EdTech kết hợp học online + lớp học thực hành hoặc hỗ trợ offline.

Mô hình hybrid giúp họ dễ tiếp cận khách hàng hơn — cả người dùng ưa công nghệ, lẫn người cần cảm giác tin cậy. Đối với thị trường Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, đây thường là lựa chọn bền vững hơn so với 100% online.

7. Start-up hướng tới scale & gọi vốn – mô hình “growth & scale up nhanh”

Không ít start-up Hà Nội đang chọn hướng đi “scale nhanh” — tức xây dựng mô hình có thể mở rộng, dễ nhân bản, và dễ gọi vốn. Theo báo cáo nửa đầu 2025, hệ sinh thái Việt Nam đạt tổng gọi vốn khổng lồ, và Hà Nội chiếm phần đáng kể trong đó.

Những startup được gọi vốn mạnh thường có mô hình: nền tảng số, SaaS, fintech, e-commerce, dịch vụ số, hoặc một niche rõ ràng + khả năng mở rộng cao. Họ có tham vọng vươn ra toàn quốc, hoặc thậm chí quốc tế — không chỉ phục vụ Hà Nội, mà lấy Hà Nội làm điểm khởi đầu.

Với mức độ đầu tư như hiện nay, startup nào biết tận dụng lợi thế thị trường Hà Nội — nguồn nhân lực, mạng lưới doanh nghiệp, người dùng đông, thói quen số hóa — thì cơ hội scale rất khả thi.

8. Những yếu tố giúp Hà Nội trở thành mảnh đất màu mỡ cho các mô hình start-up

Việc có nhiều mô hình được thử nghiệm và phát triển ở Hà Nội không phải ngẫu nhiên. Có một số lợi thế rõ ràng mà start-up tận dụng:

• Hà Nội có hệ sinh thái công nghệ, quỹ đầu tư, nhà đầu tư mạo hiểm tích cực hỗ trợ startup. Theo báo cáo gần đây, lượng vốn đổ vào startup Việt bao gồm các startup Hà Nội rất lớn, chứng tỏ niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường công nghệ tại thủ đô.
• Nhu cầu người dùng lớn, đa dạng: từ doanh nghiệp SME cần công cụ, đến cá nhân cần dịch vụ, từ thị trường tiêu dùng, tài chính, giáo dục, y tế, dịch vụ, đến logistics giúp startup có nhiều “cửa” để thử nghiệm mô hình.
• Nhân lực công nghệ, trẻ, sẵn sàng học hỏi: với các trường đại học, cộng đồng dev, kỹ sư tại Hà Nội đông; điều này giúp start-up dễ tìm người, dễ build đội ngũ.
• Môi trường đổi mới cao: người dùng Hà Nội chịu công nghệ, chấp nhận trải nghiệm mới, dễ thử nghiệm các ứng dụng mới — thuận lợi cho việc phát triển sản phẩm.

Những lợi thế này tạo nên “địa hình startup” rất phù hợp để thử nghiệm nhiều mô hình khác nhau — từ SaaS, fintech, đến green-tech, dịch vụ, hybrid, niche, v.v.

9. Rào cản & thách thức startup Hà Nội cần lưu ý

Tuy có nhiều lợi thế, không phải mô hình nào cũng dễ thành công. Có những rào cản mà startup Hà Nội vẫn cần cân nhắc kỹ:

Việt Nam và đặc biệt là Hà Nội vẫn có hạn chế về mặt pháp lý, đặc biệt với các lĩnh vực như fintech, dịch vụ y tế, bảo mật dữ liệu. Startup cần chuẩn bị kỹ về compliance nếu muốn scale.

Thị trường cạnh tranh rất cao: nhiều người cùng idea, cùng ngách, nếu không có khác biệt rõ ràng, dễ bị đào thải.

Nguồn lực tài chính: dù có quỹ, nhưng startup nhỏ nếu đi SaaS hoặc niche thường phải chờ thời gian dài mới ổn dòng tiền (subscription, scale), nên khả năng duy trì giai đoạn đầu đôi khi khó khăn.

Yêu cầu về kỹ thuật, nhân sự cao: đặc biệt với các mô hình công nghệ mới (AI, green-tech, fintech, automation), startup cần đội ngũ có kỹ năng, và giữ chân họ khi nhu cầu nhân lực đang khan hiếm.

Kết luận: Không có “một mô hình thần thánh” chỉ có mô hình phù hợp với thời điểm

Start-up trẻ Hà Nội năm 2025 không đồng đều theo một công thức chung. Họ đa dạng: từ SaaS, fintech, dịch vụ tới green-tech, hybrid, niche. Mỗi mô hình là cách họ phản ứng với nhu cầu thị trường, với áp lực chi phí – nhân lực, với lợi thế từ công nghệ và môi trường đầu tư.

Thành công của một start-up không nằm ở việc chọn mô hình “hot” nhất, mà nằm ở việc chọn mô hình phù hợp với thị trường mục tiêu, với nguồn lực, với lợi thế cạnh tranh và khả năng thực thi. Hà Nội, với hệ sinh thái và nền tảng đa dạng, vẫn là nơi tốt để thử nghiệm nhưng chỉ những start-up cẩn trọng, biết định vị rõ mới có thể trụ lại và phát triển.

Với bạn đang theo dõi, nghiên cứu hoặc cân nhắc khởi nghiệp: việc hiểu rõ các mô hình đang được ưa chuộng, phân tích điểm mạnh/khiếm khuyết và chọn con đường phù hợp là khởi đầu quan trọng. Còn lại, thành công hay không phụ thuộc vào khả năng thực thi, thích ứng và bền bỉ.