Việt Nam công bố Dự thảo Luật AI: doanh nghiệp cần làm gì trước khi luật có hiệu lực?

Nội dung cập nhật:

• Dự thảo Luật AI của Việt Nam: Là một trong những khung pháp lý AI toàn diện sớm ở khu vực, tiếp cận risk-based, đưa ra yêu cầu tuân thủ và khuyến khích đổi mới/sandbox cho doanh nghiệp. Vietnam Briefing
• Bối cảnh quốc tế – EU AI Act: Khung AI của EU đã có hiệu lực từ 1/8/2024, sẽ áp dụng đầy đủ từ 2/8/2026; một số nghĩa vụ đã bắt đầu từ 2/2/2025 (các lệnh cấm, AI literacy) và 2/8/2025 (nghĩa vụ cho mô hình GPAI). Doanh nghiệp VN bán vào EU cần chuẩn bị song hành. digital-strategy.ec.europa.eu

Dự thảo có thể tác động thế nào?

• Quản trị dữ liệu & minh bạch: Yêu cầu mô tả mục đích dùng AI, nguồn dữ liệu, biện pháp giảm thiên lệch; nhật ký hoạt động hệ thống để kiểm toán. Vietnam Briefing
• Phân loại rủi ro: Hệ thống AI rủi ro cao sẽ có thêm nghĩa vụ đánh giá, quản lý vòng đời, thử nghiệm & giám sát sau triển khai. Vietnam Briefing
• Cơ hội sandbox/ưu đãi: Doanh nghiệp có thể tận dụng các chương trình hỗ trợ đổi mới—giảm chi phí tuân thủ giai đoạn đầu, tăng tốc thương mại hóa. Vietnam Briefing

Checklist sẵn sàng tuân thủ (gợi ý 6 bước):

1. Lập bản đồ hệ thống AI: Liệt kê mọi mô-đun AI đang dùng, mục đích xử lý, dữ liệu vào/ra, nhà cung cấp model/API.
2. Xếp hạng rủi ro: Quy chiếu use case theo nhóm rủi ro; đánh dấu case “cao” để ưu tiên đầu tư kiểm soát.
3. Thiết lập hồ sơ kỹ thuật: Lưu kiến trúc, dataset lineage, benchmark, stress test, red teaming; chuẩn bị tài liệu giải trình.
4. Quản trị dữ liệu: Thực thi chính sách lưu giữ/ẩn danh/kiểm soát truy cập; quy trình gỡ dữ liệu nhạy cảm theo yêu cầu.
5. Quy trình MRM (Model Risk Management): Thiết kế vòng đời từ tiền triển khai → giám sát drift → cập nhật mô hình; có chỉ số bias/robustness.
6. Song hành EU: Nếu bán vào EU, đối chiếu mốc EU AI Act để không “tuân thủ hai lần” (thiết kế một bộ kiểm soát đáp ứng cả hai). digital-strategy.ec.europa.eu